Wat is ISDS?
ISDS staat voor ‘‘Investor-State Dispute Settlement’’. Het is een juridisch mechanisme dat wordt gebruikt in investerings- of handelsverdragen en contracten om buitenlandse investeringen van bedrijven te beschermen. Via ISDS kunnen multinationals landen aanklagen via oneerlijke arbitragerechtbanken, buiten het rechtssysteem om. Multinationals kunnen bij gewonnen zaken, naast compensatie voor hun gefaalde investeringen, ook gecompenseerd worden voor potentieel misgelopen winst. Hierdoor kunnen de schadeclaims van ISDS-zaken oplopen tot miljarden euro’s!
ISDS vormt wereldwijd een serieuze belemmering voor groene transities. Overheden worden ontmoedigd om groen of sociaal beleid door te voeren uit vrees voor miljarden claims van multinationals. Dit zien we terug bij de zaken van Shell en ExxonMobil in Groningen. Hoewel de gaswinning in Groningen nu eindelijk gestopt is, hangen er nu 4 arbitragezaken boven het hoofd van de Nederlandse overheid. Als Shell en ExxonMobil winnen, kan dat ons miljarden aan belastinggeld kosten! Dat terwijl veel Groningers nog niet eens gecompenseerd zijn voor de schade aan hun huizen door de gaswinningen.
En Nederland is niet het enige land dat gehinderd wordt door het ISDS. Wereldwijd zijn er al meer dan 1000 ISDS-zaken aangespannen! De website 10isdsstories.org laat zien hoe multinationals misbruik kunnen maken van dit systeem met 10 schrijnende voorbeelden.