Tweede investeringsclaim tegen Nederlands kolenverbod door Uniper

Vandaag is officieel bekend geworden dat ook het Duitse energiebedrijf Uniper een buitenrechtelijke claim heeft ingediend tegen de Nederlandse staat. Deze miljardenclaim staat sinds vandaag geregistreerd bij het arbitrageloket van de Wereldbank, ICSID. Aanleiding voor de claim is de Nederlandse kolenwet: het verbod op kolenverbranding voor elektriciteitsopwekking per 2030. Nederland heeft nu twee van deze zogenaamde ISDS-claims aan zijn broek hangen.

Claimindustrie

Eerder dit jaar werd Nederland geconfronteerd met een vergelijkbare claim van het Duitse energiebedrijf RWE. Zowel Uniper als RWE eisen compensatie van de staat omdat ze hun kolencentrales moeten sluiten als gevolg van de kolenwet. Deze bedrijven wisten echter allang dat klimaatmaatregelen eraan zaten te komen om de internationale klimaatdoelen te kunnen halen. Niels Jongerius van denktank Transnational Institute: “Deze gigaclaim is het laatste stuk gereedschap in de strijd van de fossiele bedrijven voor winst boven een leefbare planeet. We moeten niet alleen afscheid nemen van deze gevaarlijke industrie, maar ook van drukmiddelen zoals buitenrechtelijke ISDS-claims.”

De claims zijn aangespannen op basis van het Energy Charter Treaty (ECT), een verdrag uit de vorige eeuw bedoeld om de handel en investeringen in fossiele energie te stimuleren en beschermen. Het is waarschijnlijk dat er de komende tijd meer claims volgen als landen de nodige klimaatstappen gaan zetten. Freek Bersch, Milieudefensie: “De politiek kan dit zwaard van Damocles boven de energietransitie niet langer negeren. Het Energy Charter Treaty maakt ons klimaatbeleid duurder, langzamer en ingewikkelder. Dat kunnen we ons niet veroorloven. We moeten zo snel mogelijk samen met de EU uit dit gevaarlijke verdrag stappen.”

Verliesgevend

Uit recent onderzoek van SOMO, IEEFA en Ember blijkt, dat de kolencentrales van Uniper en RWE al langere tijd verliesgevend zijn. Bart-Jaap Verbeek, SOMO: “Met de miljardenclaims willen de bedrijven de kosten voor slechte investeringen verhalen op de burger en het klimaat. Dat kan een precedent scheppen in andere landen die nu klimaatbeleid voeren, met alle gevolgen van dien. Daarom moet Nederland zich in Europees verband inspannen voor een collectieve exit uit het verdrag, inclusief een stop op nieuwe claims.”

In heel Europa wordt campagne gevoerd tegen dit controversiële verdrag. Er zijn inmiddels ruim een miljoen handtekeningen opgehaald van burgers die voor een ECT-exit pleiten. Sara Murawski van Handel Anders: “Mensen zijn het zat dat fossiele bedrijven de planeet vervuilen en de rekening bij ons leggen. Laat Nederland van de nood een deugd maken en zich aansluiten bij de kopgroep van kritische lidstaten zoals Spanje en Luxemburg tegen het Energy Charter Treaty. Het is tijd om afscheid te nemen van deze klimaatkiller.”