'Geen VIP-rechten'-petitie ruim 2500 keer getekend op lanceringsdag
23 januari - Den Haag
Een brede maatschappelijke coalitie van vakbonden, milieuorganisaties, boeren, NGO's en belangengroepen lanceerde gisteren de campagne ‘Geen VIP-rechten voor multinationals, kies voor mens en milieu!'. Met de campagne worden politici opgeroepen een einde te maken aan aparte rechtbanken waar bedrijven overheden kunnen aanklagen en wordt steun gevraagd voor een nieuw VN verdrag dat mensenrechtenschendingen van multinationals moet voorkomen. De campagne is vandaag in verschillende Europese steden afgetrapt. Op de dag van de campagne-aftrap werd de petitie in heel Europa meer dan 70.000 keer getekend. In Nederland kwamen ruim 2.500 handtekeningen binnen.
De aftrap vond plaats voor het Vredespaleis in Den Haag. Een symbolische plek: In het Vredespaleis huist zowel het Permanent Court of Arbitration waarbij bedrijven overheden eenzijdig kunnen aanklagen, als het op VN-recht gebaseerde International Court of Justice gevestigd. Eén van de groepen die vandaag voor de deur van het Vredespaleis stond waren vertegenwoordigers van getroffen gemeenschappen uit de Amazone die vechten tegen vernietiging van hun leefgebied en catastrofale milieuvervuiling door oliegigant Chevron. Letty Fajardo Vera: ' We staan vandaag in Den Haag voor het Vredespaleis, waar in drie privaat-arbitragezaken de Ecuadoriaanse regering verzocht wordt de juridische uitspraak in te trekken over de olievervuiling van Chevron in het Ecuadoriaanse Amazonegebied. Dit is een belangrijke campagne voor gerechtigheid en doorbraak tegen bedrijven die mensenrechten en milieu afspraken schenden.’
De campagne is onderdeel van een Europees initiatief en zal in verschillende Europese steden op dinsdag van start gaan. De campagne en de petitie roepen de Nederlandse regering en de EU op:
1.) Te stoppen met het afsluiten van nieuwe handelsverdragen en zich terug te trekken
uit bestaande verdragen met aparte mogelijkheden voor bedrijfsclaims aan overheden,
bekend als Investor-to-State-Dispute-Settlement (ISDS).
2.) Zich actief in te zetten voor een juridisch bindend VN-verdrag dat de rechten van
mens en milieu garandeert.
3.) Om in wetgeving de plichten van bedrijven op te nemen zodat zij wereldwijd mens en
milieu respecteren bij hun activiteiten
De miljardenclaims van bedrijven aan overheden via speciale ISDS arbitrage waren een van de meest controversiële onderdelen van handelsverdragen als TTIP en CETA waartegen miljoenen mensen in heel Europa en daarbuiten in verzet kwamen. Afgelopen week werd duidelijk dat ISDS binnen de EU, na een vernietigende oordeel van het Europees hof van Justitie, wordt afgeschaft. Op 29 januari zal het Europese hof een eerste uitspraak doen over ISDS (ICS) in handelsverdrag CETA. Een dag eerder zal in de Tweede Kamer een hoorzitting plaatsvinden over Nederlandse investeringsverdragen, die nog steed ISDS mogelijk maken.
Het VN verdrag mensenrechten en bedrijfsleven wordt nu uit-onderhandeld. Dit verdrag zou zorgen dat bedrijven verantwoordelijk gehouden kunnen worden voor mensenrechtenschendingen in hun ketens en toegang tot recht bieden voor slachtoffers van deze schendingen. Volgens de deelnemende organisaties is de inzet van de EU en haar lidstaten tot nu toe minimaal. In februari heeft Nederland de kans om mee te denken over dit verdrag middels een consultatie. Het is nog niet duidelijk of Nederland van deze kans gebruik zal maken.